Garrelsorgel
Dit voorjaar worden er twee studiedagen georganiseerd door de Stichting Orgelnetwerk Noord-Holland. Na een succesvolle studiedag over stemmingen in oktober 2019, in de Grote Kerk in Oosthuizen, komt nu de kunst van het registreren aan de orde. Uiteraard onder voorbehoud van de dan vingerende beperkingen i.v.m. Covid-19.
Twee dagen waarbij verschillende stijlen centraal staan. De eerste dag het Garrels-, het Bätz- en Witte-orgel in de Nicolaaskerk van Purmerend en de tweede dag het Nicholsonorgel in de Schager St. Christoforuskerk. Totaal verschillende werelden in klank en klankopbouw. Hoe een werk te registeren zodat het klinkt als bedoeld of hoe jij wilt dat het klinkt? Hoe klinkt het werk tijdens uitvoering op basis van de thuis bedachte registratie met alleen de dispositie op papier (en wat klankvoorbeelden op het Internet tegenwoordig de dag)? De prestant van het ene orgel is niet de prestant van een ander orgel. Hoe werken verandering in de registratie door in de klank? Hoe vertaal je een stuk dat niet voor het betreffende orgeltype geschreven is het beste? Waarom klinkt Buxtehude beter op een barok-orgel en waarom Franck of Reger beter op een romantisch orgel? Hoe meer volume creëren, meer achtvoeten trekken of een viervoet erbij (hoe doen ze dat in een orkest)? Naast eigen ingestuurd werk uit te voeren gaan wij deze dag ook veel luisteren. Luisteren en discussiëren over de gewenste klank. Naast het orgel heeft ook de ruimte en de uitvoeringspraktijk grote invloed op het totale klankbeeld. Kortom, dagen om naar uit te kijken.
Nicholsonorgel
De eerste dag, 19 maart, staan met name werken uit de Noord Duitse school centraal. Het Garrelsorgel leent zich hiervoor bij uitstek. De Nicolaaskerk huisvest drie orgels. Het Bätz-orgel is uitermate geschikt voor bepaalde werken. Het Witte-orgel leent zich mogelijk beter bij uw keuze van voorbereide werk. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij een werk voorbereiden met interessante registraties. Denk aan koralen/vrije werken uit de Noord Duitse school bijvoorbeeld; Bach’s Orgelbüchlein, een triosonate (of een deel daaruit) of de Passacaglia in d van Buxtehude. Kortom keuze genoeg.
Twee weken later op 2 april, de Romantiek met het Nicholsonorgel. Deze dag een Engels, Frans, Duits, eventueel Nederlands werk naar keuze uit de 19e en eerste helft 20e eeuw.
Verder willen wij de deelnemers uitdagen en verder te laten kijken dan alleen het orgel als uitgangspunt. Wat is de grens van het orgel? Dus bijvoorbeeld een romantisch of modern werk op het Garrels-orgel en een barok of modern werk op het Nicholson-orgel. Wanneer men aan beide dag deelneemt hiervoor wellicht ook een gezamenlijk werk voorbereiden.
Deelnemers worden op deskundige wijze onderwezen in de basisprincipes van het registreren waarbij het te spelen orgelwerk, de (indien aanwezig) registratieaanwijzingen van de componist en uiteraard het orgel waar men het werk uitvoert leidraad zijn. Wanneer de registratieaanwijzingen ontbreken zal worden getracht op basis van de beschikbare informatie uit de betreffende periode en de kennis van de orgels tot een registerkeuze te komen.
Docenten zijn Willem Poot en Tjeerd van der Ploeg.
Programma in Purmerend: 9.30 uur, ontvangst met koffie/thee; rond het middaguur een pauze (zelf lunch meenemen of plaatselijk horeca). De dag wordt afgesloten om 16.00 uur.
(Vanwege een kerkelijke viering duurt de middagpauze hier iets langer.)
Programma in Schagen 10.00 uur, ontvangst met koffie/thee; rond het middaguur een pauze (zelf lunch meenemen of plaatselijke horeca). De dag wordt afgesloten om 16.00 uur.
Kosten actieve deelname: € 60,- voor beide dagen; € 35,- wanneer men slechts één dag deelneemt.
Hospitanten betalen € 40,- voor beide dagen; € 25,- wanneer men slechts één dag deelneemt.
Informatie over de orgels in de Purmerender Nicolaaskerk en de St. Christoforuskerk van Schagen.
Aanmelden is niet meer mogelijk. Wij mogen terugkijken op een mooie, gezellige maar vooral leerzame dagen.
Organist, musicoloog en oud conservatorium docent Willem Poot en Noord-Holland zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Jarenlang verbonden aan Orgeltochten Noord-Holland, Orgelkring Waterland en coauteur van het boek “Orgels in Noord-Holland: historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels”. Er zijn maar weinigen die meer weten van het Noord-Hollandse orgelbezit. Beide orgels voor deze studiedagen zijn voor organist Tjeerd van der Ploeg een open boek, als geen ander weet hij meer van ‘zijn’ Nicholsonorgel. Als publicist schreef hij artikelen over oude Spaanse componisten waaronder Pablo Bruna en Francisco Correa de Arauxo en over Engelse en Franse orgelmuziek. Naast vele concerten in binnen- en buitenland concerteert hij ook regelmatig op het Garrelsorgel en heeft daar in 2013 het “Dritter Teil der Klavierübung” van J.S. Bach op CD gezet.