Op een mooie vrijdag op stap naar, weer, Enkhuizen. Mijn vorige reis, nog voor alle beperkingen, was naar de Zuiderkerk ook in Enkhuizen, vandaag staat Theo Jellema op mij te wachten bij de Westerkerk. Theo hoopte op een zending Noord-Hollandse Orgelfolders maar de drukker had wat meer tijd nodig en waar heb je het dan samen over.
Bij binnenkomst kun je niet anders, de schitterende orgelkas bekijken, het valt meteen in het oog. Tot niet zo heel lang geleden een ‘stom’ geheel maar nu … Over het voormalige orgel valt genoeg te vertellen maar dat is al heel mooi beschreven op de website van de Westerkerk. Laten wij het over het nu hebben. Het front is niet meer zoals in de tijd van Niehoff, Duyschot heeft de vak indeling van het front iets gewijzigd. De kleurstelling is ook van na Duyschot. Oorspronkelijk was de kas veel ‘kleurrijker’ getuige een afbeelding op de linkerzijde van de kas. Overigens is er nog een mooie afbeelding, die is voor jullie te bekijken bij een bezoek. De huidige kleurstelling is later aangebracht. Ik houd wel van deze kleurstelling, statig en heerlijk contrasterend met de ruimte.
Preekstoel
Over de ruimte gesproken, het valt op hoe licht het is in de kerk. Dat is aan de ramen af te zien. De kerk herbergt een 16e -eeuwse preekstoel. Mooi snijwerk met de vier evangelisten en Johannes de Doper gesneden in inkijkgens, een soort reliëf wat diepte suggereert. Het koorhek uit de 16e eeuw heeft prachtig snijwerk en veel details. Aan de oostzijde van het koorhek prijkt het wapen van Keizer Karel V, met de spreuk: “Plus Oultre”. Zoek het maar eens op tijdens uw bezoek. Verder heeft de kerk een Librije en een kerkenraadskamer te bezichtigen tijdens reguliere rondleidingen.
Speeltafel
Ondertussen zijn wij na een kleine klim met de oude trap bij de speeltafel aangekomen. Meteen valt op dat het Verschueren-orgel nog uitbreiding wacht. De openingen voor de registerknoppen voor het hoofd- en pedaalwerk. De registerknoppen voor het rugwerk komen op de rugwerkkas. Maar dat is toekomst. Theo demonstreert het orgel met diverse registercombinaties. De prestant, deels historisch in het front, heeft een voorname klank, de octaaf 4 geeft mooie helderheid en met de mixtuur een klank waar menig orgel jaloers op is. De Viola de Gamba heeft een mooie aangename streek. De fluiten rond van kleur. Maar wat verraste de Open Fluit 4, een waarlijk mooi register. Het is gemaakt naar factuur Peter Gerritsz-orgel (v.m. Nicolaikerk Utrecht). De Cornet is niet ‘vet’ maar iets pittiger van klank (4′, 2 2/3′, 2′, 1 3/5′, 1 1/3′) en afhankelijk hoe het getrokken wordt beginnende op c1 of cis1. Ach, de klank moeten we niet beschrijven maar horen en ervaren. Ondertussen werden wij beneden geroepen voor de koffie. Het voltooide bovenwerk door Verschueren orgelbouw laat de liefde voor het instrument horen. De klank van de afzonderlijke registers is niet 100 procent egaal, het geeft een mooi karakter, zoals het hoort. Ik ben erg benieuwd naar de voltooiing van de overige werken. Het prestantenkoor op zestienvoet basis, en …..
Na de koffie nog even zelf aan de klavieren. Een aangenaam toucher. De Open Fluit 4 nodigt uit om alleen in alle pracht te zingen. Of met de wisselsleep de Octaaf 4 in het pedaal laten meezingen. De Prestant 8, de Cornet, de … Maar als al gezegd, klank moet je horen en ervaren. En dat kan tijdens komende concerten in 2022:
maandag 18 april 15.00 Theo Jellema
donderdag 30 juni 15:00 Maurits Bunt
donderdag 14 juli 15:00 Jan Spijker
donderdag 28 juli 15:00 Jan van der Leek
donderdag 11 augustus 15:00 Theo Jellema
zaterdag 9 juli 20:00 Tjeerd van der Ploeg
zondag 24 juli 15:00 Andrés Cea Galán
zondag 7 augustus 15:00 Peter van der Zwaag
zondag 21 augustus 15:00 Pieter van Dijk
zondag 18 september 15:00 Theo Jellema
zondag 16 oktober 15:00 Theo Jellema
Meer informatie op de website van de kerk.
() Peter Hengstman
p.s. de Orgelfolders zijn uiteraard alsnog bezorgd.