Orgeltocht van Stompetoren naar De Rijp

Het orgel van Naber in de kerk van Stompetoren is het eerste instrument dat bespeeld wordt op de orgeltocht van zaterdag 20 juli, vanaf half elf. Christine Kamp is de organiste van deze tocht met vervolgens om 12 uur een bespeling op het orgel van de Doopsgezinde Vermaning in Noordeinde en ’s middags een slotconcert in de Grote Kerk in de Rijp. Met deze orgeltocht is er de mogelijkheid om op een aantrekkelijke manier kennis te maken met bijzondere kerkorgels die minder vaak worden bespeeld en met kerkgebouwen die in de regel niet altijd open zijn. Aan de orgeltochten kan eenieder met eigen vervoer deelnemen zonder opgave vooraf.

Christine Kamp, organiste van de Grote Kerk in Weesp, geeft op elk van de drie orgels een demonstratie van de registers, een toelichting op de bouwgeschiedenis van het orgel en speelt repertoire uit de bouwtijd van het instrument. Alle drie orgels in deze tocht zijn vervaardigd door in Duitsland geboren en in Nederland werkzame orgelbouwers.

De drie kerken op deze tocht bieden elk een eigen verhaal over kerkgeschiedenis, bouw-kunst en orgelinstrumenten. Zo werd de kerk in Stompetoren gebouwd in 1663, dertig jaar na de drooglegging van de Schermer. De vermaarde 17e eeuwse architect Pieter Post maakte het ontwerp, maar dat werd niet gebruikt. De kruiskerk in Ursem stond uiteindelijk model voor dit godshuis dat nooit een spits heeft gehad. De orgelbouwer Carl Friedrich August Naber, geboren in Teckenburg, Duitsland en werkzaam in Deventer, bouwde het instrument in 1862. De orgelkas is gebaseerd op de Duitse Biedermeierstijl. In later tijd zijn enkele wijzigingen aangebracht.

Hierna volgt een bespeling op het orgel in de Doopsgezinde Vermaning in Noordeinde van Graft. Van oudsher waren in deze streek Doopsgezinden gevestigd. Zij werden door de staatskerk gedoogd hun geloof te belijden in onopvallende gebouwen, meestal houten schuren. De oorspronkelijke schuurkerk werd in 1809 vernieuwd en in 1874 vervangen door een stenen kerkgebouw dat nu een culturele bestemming heeft. Het orgel is in 1794 gebouwd door Johannes Stephanus Strumphler voor de Engelmunduskerk in Velsen. Na vervanging voor een groter orgel aldaar kwam het instrument in 1897 naar Noordeinde. Na jarenlang verval en verzakking werd het orgel in 1993 door Flentrop orgelbouw gerestaureerd.

Jan Adriaansz. Leeghwater, molenbouwer en bedijker van de Beemster, was ook betrokken bij de bouw van de Grote Kerk in zijn geboorteplaats De Rijp. Deze kerk werd in gothische stijl herbouwd na de grote brand van 1654. Opvallend in het sfeervolle interieur zijn de 23 gebrandschilderde ramen die met die in Schermerhorn en Edam tot de mooiste van Noord-Holland worden gerekend. Christian Gottlieb Friedrich Witte is de bouwer van het orgel dat uit 1854 dateert. Hij werkte als compagnon bij de vermaarde orgelbouwersfirma Bätz te Utrecht. Christine Kamp geeft op dit orgel het slotconcert van deze tocht.
Deelname (met eigen vervoer) is € 12,-, incl.programmaboekje, excl. lunchkosten.
www.orgeltochten.nl